Het meest gebruikte woord gisteren in de tweede kamer was: “vertrouwen”. In dit geval ging het erom dat Mark Rutte het is kwijtgeraakt.

De belangrijkste vraag voor hem is nu: hoe kun je beschadigd vertrouwen herstellen?

Vertrouwen in relaties wordt bepaald door 3 factoren: Karakter, Competentie en Betrouwbaarheid.

​

Karakter: (doelgerichtheid, betrokkenheid en empathisch vermogen)

Competentie: (kennis en ervaring en het bewijs hiervan)

Betrouwbaarheid: (doe wat je zegt, wijze van communiceren)

Met het karakter van Mark Rutte zit het wel goed. Zelfs na veel verschillende kritische debatten vinden collega’s Rutte een geschikte kerel. Ook de overduidelijke verkiezingswinst laat zien dat veel burgers hem, ondanks de Kinderopvangtoeslagaffaire een goed mens vinden.

​

De perceptie van een sterk karakter is belangrijk voor een vertrouwensrelatie, echter tot op zekere hoogte. Je kunt iemand erg sympathiek vinden maar hem toch minder vertrouwen op bepaalde gebieden.

Ook is er niet zoveel mis met de competenties van de demissionair premier. Hij heeft laten zien dat hij een kundig politicus is die lastige situaties het hoofd kan bieden. Zijn aanpak van de Coronacrisis laat daadkrachtig leiderschap zien wat veel mensen hebben gewaardeerd. Toch verschijnen hier wel oppervlaktescheuren. De “Rutte-doctrine” is niet voor iedereen een teken van politieke kwaliteit. Bij een echt goede politicus is het politieke mensenwerk niet zo zichtbaar aanwezig.

​

Het probleem zit in het onderwerp Betrouwbaarheid. Dit wordt met name bepaald door je manier van communiceren en in het bijzonder of je doet wat je zegt. Hoe meer ruimte er zit tussen je woorden en je daden, hoe minder groot het vertrouwen, zeker als er sprake is van een terugkerend patroon.

Stel dat Mark Rutte daadwerkelijk het niet met de verkenners het over Pieter Omtzicht heeft gesproken, het feit dat hij een geschiedenis heeft van “vergeetachtigheid” telt bij elkaar op, en wel zodanig dat niemand meer weet wanner hij nog wel de waarheid spreekt.

Dit is meteen ook het grootste probleem wat Rutte heeft op dit moment. Bij beschadigd vertrouwen moet je herstellen wat er mis is gegaan. Betrouwbaarheid kun je wel herstellen, maar dat kun je alleen doen door het te laten zien. Je woorden hebben vrijwel geen waarde meer. Mark Rutte moet laten zien dat wat hij zegt ook 100% klopt en dat vergt heel, heel, heel, heel veel tijd. Voor een politicus is dat haast onmogelijk.

“Uithuilen en opnieuw beginnen”. Dit is een veelgebruikt gezegde als er dingen flink zijn misgegaan. Maar wellicht is dat nu het enige dat zal werken. Zijn sympathieke lach is nu onvoldoende, zijn woorden hebben geen waarde meer. Wellicht is het een idee als hij zoals Japanse bestuurders diep openbaar door het stof gaat, met dikke tranen van berouw en de duidelijke emotie dat hij diep van binnen veel pijn heeft en het “nooit, maar dan ook nooit meer zal doen”. Maar of dat voldoende is om als premier weer verder te kunnen is ook voor ervaren voorlichters op dit moment niet te voorspellen.

​

Ik stel voor om Sigrid Kaag premier te laten worden en Mark Rutte de gelegenheid te geven om zich te recupereren in de relatieve luwte van een ministerspost. Na een tijdje is de internationale media het vergeten en komt een mooie post in Europa weer in beeld.

​

​

​

​